Samen eten op school met het Programma Schoolmaaltijden

Fantastisch nieuws! Nu de Miljoenennota op Prinsjesdag is gepresenteerd weten we het zeker: de schoolmaaltijden gaan door! Met de schoolmaaltijden bieden we leerlingen die dat het hardste nodig hebben gratis eten aan in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs, zodat ze vol energie de lessen kunnen volgen. Dat doen we samen met het Rode Kruis en de Rijksoverheid. Ruim 2.200 scholen doen in 2024 met het landelijke overheidsprogramma mee.

Geen kind met honger in de klas

350.000 kinderen laten met tekeningen zien: ga door met schoolmaaltijden

Een mozaïek van kindertekeningen die samen een bord met eten vormen, sierde op 29 augustus de achterkant van het Algemeen Dagblad. In de paginagrote advertentie riepen 350.000 kinderen de politiek op om door te gaan met schoolmaaltijden. De tijd drong om te voorkomen dat kinderen straks met honger in de klas zitten.  

Lange tijd bleef onduidelijk of het Programma Schoolmaaltijden na december 2024 voortgezet zou worden. Leerlingen, ouders en leerkrachten maakten zich grote zorgen en deden dan ook massaal mee aan een door het Jeugdeducatiefonds geïnitieerde tekeningenactie.  

Van noodkreet naar gratis boterhammen

In 2022 zagen we bij het Jeugdeducatiefonds een zorgwekkende trend ontstaan in de aanvragen van onze scholen: de vraag naar eten nam toe. Leerkrachten gaven aan dat extra boterhammen hard nodig waren, omdat leerlingen steeds vaker met een lege broodtrommel naar school kwamen of thuis niet ontbeten. De energie en concentratie in de klas verminderden. En als kinderen de aandacht er niet goed bij kunnen houden, gaan de leerprestaties achteruit.

Op basis van deze berichten trokken we aan de bel bij de media en de landelijke politiek. Onze zorgen werden opgepakt en het publieke debat kwam op gang. Als gevolg besloot het kabinet geld vrij te maken: in oktober 2022 kreeg het Jeugdeducatiefonds een subsidie van 5 miljoen euro van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) om basisscholen eten aan te bieden. Dit project kreeg de naam ‘de Boterhammenbar’.

De positieve effecten van het programma bleken groot. Zo groot, dat werd besloten om een groter bedrag vrij te maken en het programma uit te breiden naar het voorgezet onderwijs. In maart 2023 ging daarom het Programma Schoolmaaltijden van start, waarvoor het ministerie van OCW in dat jaar 100 miljoen euro beschikbaar stelde. Voor de uitvoering werkt het Jeugdeducatiefonds samen met het Rode Kruis. 

Hoe werkt het Programma Schoolmaaltijden?

Het Programma Schoolmaaltijden is bedoeld om zoveel mogelijk leerlingen met een goed gevulde buik lessen te laten volgen. Scholen komen ervoor in aanmerking als minstens 30 procent van hun leerlingen uit een huishouden komt met een laag inkomen. Deze gegevens zijn te vinden in de rapportages van het Nationaal Cohortonderzoek Onderwijs (NCO). Deelnemende scholen kunnen kiezen uit twee opties: budget om eten op school te organiseren of steun voor ouders in de vorm van een boodschappenkaart. De boodschappenkaart ontvangen ze van het Rode Kruis. Kiezen scholen voor eten op school? Dan vergoedt het Jeugdeducatiefonds de kosten.

Persoonlijke ondersteuning van een schoolcontactpersoon

We staan voor scholen klaar om hun deelname aan het Programma Schoolmaaltijden zo soepel mogelijk te laten verlopen. Onze schoolcontactpersonen zijn vaste aanspreekpunten voor de scholen. Zij kunnen meedenken over het organiseren van de maaltijden of het juiste aanbod voor de leerlingen, en ondersteunen bij de administratieve afhandeling. Schoolcontactpersonen brengen regelmatig bezoekjes aan scholen. Daardoor zijn ze goed op de hoogte van de mogelijkheden in de regio, bijvoorbeeld om ontbijt, lunch of fruit te laten leveren.

We vinden het belangrijk dat ieder kind te eten krijgt. Het is voor ons een kleine extra moeite om de maaltijden te organiseren.
Ingrid van Arnhem, coördinator schoolmaaltijden Maris College

"Het is niet goed als een kind zonder eten de hele dag op school zit. Goed eten is belangrijk voor de concentratie, daarom delen we met hulp van de leerlingenraad in de eerste pauze broodjes en snacks uit. Ook staat er bij de ingang elke dag een krat fruit en sultana’s. We zien een groot verschil ten opzichte van de periode dat we nog geen eten op school organiseerden. Leerlingen eten nu samen en zitten aan tafel gezellig te kletsen met elkaar. Juist de kinderen die geen eten hadden vroeger, gingen apart zitten. Het eten zorgt in dit geval niet alleen voor brandstof, maar zorgt ook voor verbinding met elkaar."

Dankzij dit programma kunnen we onze kinderen een goed gevulde maag geven, zonder ongelijkheid of schaamte voor armoede.
Ayse Sarihan, schoolleider Franciscus Xaveriusschool
We zijn blij met dit budget. Het is ook super dat we met de zomervakantie en kerstvakantie een pakket met eten en drinken kunnen meegeven aan ouders.
Kelly Wiggers, coördinator schoolmaaltijden De Watersnip

"Wij zijn heel blij met het eten dat we op school kunnen geven aan de leerlingen. Wij geven ze drie keer per week fruit en hebben een kast met houdbare eten en drinken waar kinderen snacks uit kunnen halen. Wij zijn heel blij dat er ook rekening wordt gehouden met de zomervakantie en kerstvakantie. Afgelopen kerst had ieder kind hierdoor een overheerlijke kerst, dankzij het pakket met eten en drinken dat we konden samenstellen." 

Wil je jouw school aanmelden?

Het Programma Schoolmaaltijden is bedoeld voor scholen in het basisonderwijs en voorgezet onderwijs waarvan minstens 30 procent van de leerlingen opgroeit in een gezin met een laag inkomen. Zo bereiken we de kinderen en jongeren die de steun het hardste nodig hebben. Je kunt je school aanmelden via de website van het programma.

Ga naar schoolmaaltijden.nl

Heb je een vraag? 

Stuur een mail naar schoolmaaltijden@jeugdeducatiefonds.nl of bel naar 030-303 06 53. We zijn bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur. De contactgegevens van jouw schoolcontactpersoon vind je in Mijn Jeugdeducatiefonds.

Nieuws en verhalen

17 april 2025

“Er kan zoveel meer dan alleen fruit uitdelen”

Op praktijkschool De Faam in Zaandam wordt het schoolmaaltijdenbudget breed ingezet, zodat zoveel mogelijk leerlingen ervan kunnen profiteren. Van een dagelijks broodjesbuffet in de pauzes en fruit in de kantine, tot boodschappentassen met producten voor thuis en traktaties bij feestdagen: het aanbod is veelzijdig en doordacht. 

Lees meer

18 maart 2025

Een broodje smeren om de dag goed te beginnen

Op het SKILLS vmbo in Heemskerk begint de schooldag voor veel leerlingen met een boterham uit de schoolkeuken. In een speciaal daarvoor ingerichte ruimte bij binnenkomst van de school, kunnen leerlingen dagelijks tussen 07.30 en 10.30 uur terecht om een broodje te smeren. Het initiatief is een laagdrempelige manier om ervoor te zorgen dat iedereen met een gevulde maag de lesdag ingaat.

Lees meer

21 februari 2025

“Als je al één kind kunt helpen, is het al een succes!"

Bij OBS de Poolster en OBS de Brink krijgen leerlingen dankzij het Programma Schoolmaaltijden dagelijks vers fruit en wekelijks een gezonde lunch. Op de Taalschool verzorgen de bewoners van de Oekraïense vluchtelingen opvang zelfs dagelijks de lunch voor de leerlingen. Claudia Wentholt, managementassistent op alle drie de scholen, vertelt hoe dit project in de praktijk werkt en welke impact het heeft op de leerlingen en ouders.

Lees meer